معمار آشوری که زیاد مسجد می‌ساخت

بزرگداشت حاج‌داوود مسجدساز در قصر قاجار

مراسم بزرگداشت داوید اوشانا در باغ‌موزه قصر بهانه‌ای شد تا معماران از مسوولان بخواهند تا مکانی به نگهداری اسناد معماری معاصر ایران اختصاص داده شود. اصل این پیشنهاد قبلا با استقبال سیدمحمد بهشتی، ریاست پژوهشگاه میراث‌فرهنگی مواجه شده بود و در این مراسم، تحقق این موضوع از سیداحمد محیط‌طباطبایی خواسته شد و محیط‌طباطبایی نیز وعده داد که این موضوع را برای اجرایی‌شدن پیگیری کند. در صورت اجرایی‌شدن تامین مکانی برای نگهداری اسناد و آثاری از هنر معماری معاصر ایران، نقشه‌ها، اسکیس‌ها، احجام و همه ابزار و اسناد معماران دهه۳۰ و بعد از آن که در آرشیوهای خصوصی معماران موجود است، به این مکان منتقل می‌شود. اما بخش مهم مراسم به بزرگداشت داوید اوشانا و صحبت درباره او و آثارش بود که یکی از معماران سرشناس دهه۴۰ به بعد بود. یکی از کسانی که در این مراسم حضور داشت دکتر منصور فلامکی بود که با صحبت درباره ویژگی آثار اوشانا به تعلق او به قوم آشور اشاره کرد و افزود: «ما معتقدیم که هر انسان چیزی جز یک‌حلقه کوچک از یک زنجیره نیست که روی زمین قرار داده شده است و این حلقه وظیفه دارد که حلقه پسین خود را به حلقه پیشین وصل کند و این کاری است که هر انسانی از سر مهر بر عهده دارد و اوشانا نیز در رفتار و آثارش چنین نقشی را برای قوم آشور بر عهده داشت.»

سید‌احمد محیط‌طباطبایی، سخنران دیگری بود که به دوکلیسایی که اوشانا در خیابان فرصت و امیرآباد تهران ساخته است اشاره کرد و از آن‌ها به‌عنوان فضایی برای تعامل و گفت‌وگوی میان گذشته و حال معماری ایران یاد کرد. وی در خاتمه سخنانش تاکید کرد که اوشانا معرف یکی از مهم‌ترین گروه‌های فرهنگی و تاریخی کشور ما بود که تاکنون زیاد به این گروه از مردم ایران پرداخته نشده است اما اوشانا به مسوولیت اجتماعی خود در قالب آثار معماری‌ای که از خود به‌جا گذاشت، عمل کرده است. سیروس باور، هنرمند معمار دیگری که در این مراسم حضور داشت نیز به ذکر خاطراتی از دوران آشنایی‌اش با اوشانا پرداخت. باور از اوشانا به‌عنوان معماری توانمند و قوی در طراحی و اجرای ایده‌های تازه یاد کرد که هیچ‌گاه خودنمایی نمی‌کرد و به اجرای پروژه‌های دوستان و شاگردانش بسیار کمک می‌کرد. علیرضا قهاری، رییس انجمن مفاخر معماری ایران نیز با اشاره به اینکه اوشانا از جمله اعضای هیات‌امنای این انجمن بود که حالا به عضو جاوید بدل شده است از همگان خواست تا به آثار معماری او در دوران معاصر نیز توجه کنند. او از اوشانا به‌عنوان فردی یاد کرد که مسوولیت‌های اجتماعی را به دیگران می‌آموخت و خودش در مرکز این مسوولیت‌ها قرار داشت و بدون چشمداشت به فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی می‌پرداخت. پخش فیلم مستندی که به داوید اوشانا و معرفی او و آثارش اختصاص داشت، خاطرات این هنرمند معمار را برای حاضران زنده کرد. در این فیلم مستند اوشانا به لقب خودش با عنوان «حاج‌داوود مسجدساز» اشاره کرد که به‌دلیل ساخت مساجد بسیار در مجامع مذهبی ایران با این لقب شناخته می‌شد.

منبع: روزنامه شرق، شنبه ۱۵ شهریور ۱۳۹۳ – عکس: خبرگزاری مهر